Suita Chord Nation została zamówiona przez Festiwal Jazztopad 2010

„Chord Nation” jest pięcioczęściową suitą o zawartości skomponowanej z elementów jazzu i klasyki. Stanowi ona dzieło bezkompromisowe – priorytetem w sztuce nie są rozwiązania konformistyczne, czy koniunkturalne – i zaskakujące, w najlepszym tego słowa znaczeniu. Jestem pełen podziwu dla, wyrażonej za jej pośrednictwem, estetycznej odwagi i twórczej determinacji Nikoli Kołodziejczyka. Nie tylko bowiem stworzył bogatą w treści materię muzyczną, ale jeszcze zawarł w niej, niespotykaną w takim kształcie, swoistą ekspresję i dramaturgię.

Tak gęsta i często monumentalnie rozwijana narracja, wymaga od słuchacza zainteresowania i pełnej koncentracji w odbiorze. Trzeba jednak przyznać, że w zamian za to skupienie otrzymuje on muzykę wyrafinowaną, pełną interesujących rozwiązań harmonicznych i aranżerskich. A przede wszystkim stanowi ona nadzwyczaj udaną fuzję stylów uważanych za szczególnie opozycyjne i trudno stopliwe.

W przypadku utworu Kołodziejczyka, z próby połączenia atrybutów jazzowych z klasycznymi, powstała w końcu muzyka jazzowa, ale przecież obszerne jej fragmenty wymykają się tak postawionej, jednoznacznej ocenie.

Spróbuję opisać w skrócie przebieg pierwszej części tej obszernej kompozycji. A zaczyna się ona sześciosekundową introdukcją, z akordyką i frazowaniem godnym big bandów najwyższej klasy, np. The Thad Jones-Mel Lewis Orchestra. Jednak zaraz po glissandzie kończącym ten zwrot, pojawia się mocno z nim skontrastowany motyw melodyczno-harmoniczny o charakterze perkusyjnym. Wykonywany jest on na fortepianie w równych ósemkach (metrum 4/4) z kontrapunktującymi go synkopami na membranofonach. Po rozwinięciu tego dialogu pojawia się ponownie big band wykonując szereg następujących po sobie współbrzmień w wartościach półnutowych, tworzących zarazem swoimi górnymi składnikami przebiegi melodyczne. Sugerują one jakieś majestatyczne kroki olbrzyma (przychodzą tu na myśl dokonania Johna Coltrane’a i Marii Schneider).

Po wielokrotnym przeprowadzeniu tematu przez aerofony, na tle ostinata fortepianowego z perkusją, zaczyna się improwizacja tworzona na saksofonie sopranowym. W trakcie jej trwania, sekcje dęte zaczynają kontynuować swoje wcześniejsze, jazzowe w konstrukcjach, a interpretowane monumentalnie, wielodźwięki. Napięcie teraz stale narasta – w tle improwizacja saksofonu tenorowego porzuca tonalne uwarunkowania – i w chwili, gdy ekspresja dźwiękowa osiąga apogeum, następuje zaskakująca… cisza. Dopiero po generalnej pauzie aerofony przejmują inicjatywę grając special chorus w unisonie z głosem żeńskim.

Po tym przeprowadzeniu dalszą narrację przejmuje nieobecny dotąd kwartet smyczkowy. W jego interpretację w idiomie klasycznym niespodziewanie ingeruje big band z fakturą jazzową nawiązując do wcześniejszych tematów (jeszcze szerzej rozbudowanych). Prowadzą one do aleatorycznie zamyślonego finału, zbudowanego z ciągu atonalnych kontrapunktów, artykułowanych serią glissand przez instrumenty dęte.

Napisane tu słowa nie oddają wyrazu interesującej nas muzyki. Informują tylko o przebiegu formalnym i instrumentacji jej pierwszego członu. Każdy następny jest jeszcze inny. I każdy z tych kolejnych wnosi nowe rozwiązania fakturalne, estetyczne i interpretacyjne. Trzeba przyznać, że w osiągnięciu tego, godnego podziwu, efektu artystycznego, dużą zasługę ma maestria dwudziestopięcioosobowej orkiestry. Wspaniale zagrali.

Review author: Piotr Kałużny, Jazz Forum. Translated by Google for your amusement:

"Chord Nation" is a five-part suite with content composed of jazz and classical elements. It is an uncompromising work - the priority in art are not conformist or opportunistic solutions - and surprising in the best sense of the word. I am full of admiration for Nikola Kołodziejczyk's aesthetic courage and creative determination expressed through her. Not only did he create musical matter rich in content, but he also contained in it a unique expression and drama that is unheard of in this shape.

Such a dense and often monumentally developed narrative requires from the listener interest and full concentration in reception. However, it must be admitted that in return for this concentration he receives sophisticated music, full of interesting harmonic and arranger solutions. And above all, it is an extremely successful fusion of styles considered to be particularly oppositional and hard-melting.

In the case of Kołodziejczyk's song, an attempt to combine jazz and classical attributes finally resulted in jazz music, but its extensive fragments defy such an unequivocal assessment.

I will try to briefly describe the course of the first part of this comprehensive composition. And it starts with a six-second introduction, with chords and phrasing worthy of top-class big bands, such as The Thad Jones-Mel Lewis Orchestra. However, immediately after the glissand ending this phrase, there is a strongly contrasted melodic-harmonic motif of percussion. It is performed on the piano in equal quads (4/4 time meter) with counterpoints on syncophone. After expanding this dialogue, the big band reappears, performing a series of consecutive harmonies in half-note values, at the same time creating melodic waves with their upper components. They suggest some majestic steps of the giant (they come to mind the achievements of John Coltrane and Maria Schneider).

After repeatedly tackling the topic by aerophones, against the background of a piano ostinata with percussion, the improvisation created on the soprano saxophone begins. During it, the brass sections begin to continue their earlier, jazz in constructions, and interpreted monumentally, multi-sounds. The tension is steadily increasing - in the background the improvisation of the tenor saxophone abandons tonal conditions - and when the sound expression reaches its apogee, there is a surprising ... silence. Only after a general pause, aerophones take the initiative by playing a special chorus in unison with a female voice.

After this, further aberration is taken over by the absent string quartet. His interpretation of the classical idiom unexpectedly interferes with the big band with jazz texture referring to earlier themes (even more extensive). They lead to the aleatorically thoughtful finale, built from a series of atonal counterpoints, articulated by the glissand series by wind instruments.

Words written here do not reflect the music we are interested in. They only inform about the formal course and instrumentation of its first segment. Each next one is different. And each of the following brings new textual, aesthetic and interpretative solutions. It must be admitted that in achieving this admirable artistic effect, the mastery of a twenty-five-man orchestra has a great merit. They played great.